Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Golubiu-Dobrzyniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 stycznia 2024 roku

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Karolina Głazińska - Izdebska

Protokolant: stażysta Agata Kuźwicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 stycznia 2024 roku sprawy

z powództwa R. W. (1)

przeciwko małoletnim R. W. (2), W. W., P. W., E. W. reprezentowanym przez matkę K. W. (1)

o obniżenie alimentów

1.  oddala powództwo,

1.  kosztami procesu obciąża powoda R. W. (1).

Sygn. akt III RC 83/23

UZASADNIENIE

R. W. (1) wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych od niego na rzecz małoletnich W., R., W., P. i E. rodz. W. wyrokiem Sądu Rejonowego w Lipnie w sprawie III RC 182/19 - w przypadku małoletnich W., R., W. i P. rodz. W. z kwoty po 500 zł miesięcznie do kwoty po 250 zł miesięcznie na każde dziecko, zaś w przypadku małoletniej E. W. z kwoty po 400 zł miesięcznie do kwoty po 200 zł miesięcznie, płatnych na dotychczasowych warunkach.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jego sytuacja majątkowa uległa zmianie, albowiem jest osobą niepełnosprawną i zarabia miesięcznie 1745 zł. Miesięczne koszty utrzymania powoda to: opłata za prąd – 250 zł, rata kredytu – 550 zł, opłata za wodę – 50 zł, wydatki związane z zakupem odzieży i wyżywienie – 500 zł (pozew – k. 2 akt)

K. W. (1) - matka małoletnich W., R., W., P. i E. rodz. W., w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości. Podniosła, iż alimenty zostały orzeczone po raz ostatni na mocy wyroku rozwodowego Sądu Okręgowego we Włocławku z dnia 22 grudnia 2021 roku w sprawie I C 1254/19, a nie na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Lipnie. Wskazała, że po stronie powodowej nie zaistniała jakakolwiek zmiana uzasadniająca obniżenie obowiązku alimentacyjnego. Matka małoletnich pozwanych zaznaczyła także, iż przedstawione przez powoda dokumenty zaświadczające o jego niepełnosprawności oraz osiąganych dochodach są niewiarygodne i nieprawdziwe. Potrzeby małoletnich nie uległy zmniejszeniu, wręcz przeciwnie, zwiększyły się. Ojciec małoletnich nie interesuje się nimi, nie utrzymuje z nimi kontaktu, cały obowiązek wychowania małoletnich spoczywa na ich matce (odpowiedź na pozew - k. 35-40 akt).

Wobec stanowiska matki pozwanych pełnomocnik powoda na rozprawie w dniu 30 listopada 2023 roku zmodyfikował żądanie pozwu w ten sposób, że wniósł o obniżenie alimentów orzeczonych wyrokiem Sądu Okręgowego we Włocławku w sprawie I C 1254/19. Jednocześnie cofnął pozew o obniżenie alimentów w zakresie dotyczącym W. W. (3).

Postanowieniem z dnia 1 grudnia 2023 roku Sąd umorzył postępowanie w zakresie dotyczącym obniżenia alimentów na rzecz W. W. (3).

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletni R. W. (2), urodzona (...), W. W., urodzona (...), P. W., urodzony (...) i E. W., urodzona (...), pochodzą ze związku małżeńskiego K. W. (1) i R. W. (1). Związek małżeński rodziców małoletnich został rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego we Włocławku z dnia 22 grudnia 2021 roku w sprawie I C 1254/19. Na mocy wyroku władza rodzicielska nad małoletnimi została powierzona K. W. (1). R. W. (1) sąd ograniczył tę władzę do prawa współdecydowania o najważniejszych sprawach dzieci takich jak wybór szkoły, leczenia, nauki. Sąd ustalił miejsce zamieszkania dzieci w każdorazowym miejscu zamieszkania matki, zaś kosztami utrzymania małoletnich obciążył obydwoje rodziców i tytułem udziału ojca w tych kosztach zasądził od niego alimenty na rzecz W. W. (3) w kwocie po 600 zł miesięcznie, na rzecz W., R. i P. rodz. W. w kwotach po 500 zł miesięcznie, a na rzecz E. W. w kwocie po 400 zł miesięcznie, tj. łącznie alimenty w kwocie 2500 zł miesięcznie płatne do każdego 10 dnia miesiąca do rąk matki K. W. (1) z ustawowi odsetkami za opóźnienie w razie zwłoki w terminie płatności każdej z kwot.

Ponadto Sąd ustalił kontakty ojca z małoletnimi dziećmi poza miejscem zamieszkania matki i bez jej obecności w pierwszą i trzecią sobotę każdego miesiąca od godz. 10:00 do godz. 18:00, w czasie Świąt Bożego Narodzenia w latach nieparzystych w Wigilię od godz. 10:00 do godz. 15:30 i w pierwszy dzień Ś. od godz. 10:00 do godz. 17:00, a w latach nieparzystych w Wigilię od godz. 15:30 do godz. 18:00 i w drugi dzień Ś. od godz. 10:00 do godz. 17:00, w czasie Ś. Wielkanocnych w latach nieparzystych w Niedzielę W. od godz. 10:00 do godz. 15:30 i w Poniedziałek Wielkanocny od godz. 10:00 do godz. 17:00, a w latach parzystych w Niedzielę W. od godz. 15:30 do godz. 18:00 i w Poniedziałek Wielkanocny od godz. 10:00 do godz. 17:00 ze zobowiązaniem ojca małoletnich do odbierania dzieci z miejsca ich zamieszkania i odwiezienia ich na to miejsce po upływie przewidzianego czasu oraz ustalił kontakty telefoniczne w każdy wtorek i piątek od godz. 17:30 do godz. 18:00. R. W. (1) nie zaskarżył powyższego orzeczenia.

Bezsporne, a nadto dowód: wyrok Sądu Okręgowego we Włocławku w sprawie I C 1254/19 – k. 46-47 (kopia) oraz k. 454-455 akt I C 1254/19 SO we Włocławku (oryginał)

W dacie wydania wyroku w sprawie o rozwód małoletni R. W. (2) miała 11 lat, W. W. miała 12 lat, P. W. miał 8 lat, a E. W. miała 3 lata, pozostawali pod opieką matki. Powód pracował na pół etatu w firmie budowlanej u R. K. jako pracownik budowlany i osiągał dochody w kwocie 1050 zł miesięcznie netto. Zamieszkiwał ze swoimi rodzicami. Matka małoletnich powodów podejmowała prace dorywcze i osiągała dochód około 1000 zł miesięcznie netto. Wraz z małoletnimi dziećmi zamieszkiwała wspólnie ze swoimi rodzicami.

Dowód: wyrok Sądu Okręgowego we Włocławku w sprawie I C 1254/19 – 454-455 akt I C 1254/19 SO we Włocławku protokół rozprawy z dnia 22 grudnia 2021 roku k. 447-450 00:21:12-01:23:43

Obecnie małoletnia R. W. (2) ma 13 lat, W. W. ma 14 lat, P. W. ma 10 lat, a E. W. ma 5 lata, nadal pozostają pod opieką matki. E. rozpoczęła w tym roku szkolnym naukę w klasie „0”, pozostałe dzieci uczęszczają do klas V-VIII szkoły podstawowej. U małoletniej W. ujawniły się problemy kardiologiczne, pozostaje pod stałą opieką kardiologa, wizyty lekarskie odbywają prywatnie ze względu na odległe terminy leczenia refundowanego przez NFZ. Koszt wizyty u kardiologa to 400 zł plus koszty dojazdu i ewentualnych badań dodatkowych. Małoletnia R. ma problemy z omdleniami, jest również konsultowana kardiologicznie. W sierpniu 2023 roku K. W. (1) dokonała zakupu komputera A. dla P. W. za kwotę 2.829,98 zł. Obecnie K. W. (2) z dziećmi zamieszkuje w wynajmowanym mieszkaniu. Miesięczne koszty utrzymania rodziny to opłata za prąd - 300 zł, za wodę -160 zł, śmieci - 210 zł, gaz - 70 zł, internet i raty komputera - 360 zł. Matka małoletnich pozwanych posiada na utrzymaniu także pełnoletnią córkę W.. K. W. (1) alimenty przekazuje dzieciom na poczet zakupu ubrań, rozrywek, wycieczek szkolnych, zaś za świadczenie 500+ zakupuje żywność i środki czystości. K. W. (1) podejmuje się prac dorywczych, jej dochody z tego tytułu to około 1.000 zł miesięcznie.

D. ód: potwierdzenia przelewów za opłaty – k. 50, 63-68, potwierdzenie płatności za komputer – k. 63, potwierdzenie przelewów za internet i rat za komputer -k. 67-68, informacja lekarza o stanie zdrowia mał. W. W. i R. W. (2) – k. 57-58, 117-121, faktura za komputer – k. 88, faktury za kardiologa – k. 100-101, y 87-98, 100-101, 122-125,

Powód R. W. (1) obecnie zamieszkuje wraz z partnerką, nadal jest zatrudniony na tym samym stanowisku w firmie budowlanej (...), jego wynagrodzenie miesięczne wskazane w umowie za pół etatu to kwota 1.800 zł brutto. Ponadto comiesięcznie otrzymuje od brata 500 zł tytułem wynagrodzenia za pracę w gospodarstwie rolnym brata. Comiesięczne wydatki powoda to rata kredytu – 550 zł (zaciągnięty jeszcze w trakcie trwania małżeństwa, celem finansowania zakupu samochodu), opłata za internet – 88 zł, jednakże zaległość z tego tytułu wynosi - 1800 zł, prąd – 240 zł, w okresie zimowym opał – 300-400 zł, gaz - 100 zł, leki – 250-300 zł, wyżywienie – 400-500 zł, paliwo - ok. 800 zł miesięcznie. R. W. (1) od 5 lat choruje na kręgosłup, orzeczeniem z dnia 31.03.2023 roku (...) Zespół (...) o Niepełnosprawności w L. zaliczył powoda do stopnia niepełnosprawności umiarkowanego. Powód nie posiada orzeczenia o niezdolności do pracy. Pomimo orzeczenia powód nie zmienił zatrudnienia.

Powód był właścicielem gospodarstwa rolnego, które otrzymał od rodziców w zamian za opiekę nad nimi. Gospodarstwo to przekazał w trakcie rozwodu w drodze darowizny swojemu bratu I. W..

Powód nie wywiązuje się regularnie z nałożonego na niego obowiązku alimentacyjnego, komornik sądowy prowadzi wobec niego egzekucję tych świadczeń oraz rat kredytu. Decyzją z dnia 4 października 2022 roku małoletnim powodom przyznano świadczenia z funduszu alimentacyjnego w wysokości zasądzonych na ich rzecz alimentów. Powód R. W. (1) od 21 kwietnia 2021 roku nie utrzymuje żadnych kontaktów z małoletnimi pozwanymi, nie realizuje w tym zakresie orzeczenia Sądu Okręgowego we Włocławku.

D. ód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 77, zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach – k. 5, 80, 127-128, faktury za prąd – k. 6-7, dokumentacja medyczna powoda – k. 78 -79, zaświadczenie o zadłużeniu – k. 81, zaświadczenia komornika sądowego – k. 48-49, decyzja o przyznaniu świadczenia z funduszu alimentacyjnego – k. 59-60, protokół zeznań świadków W. W. (6) – k. 136v – 137 (e-protokól 00:04:46-00:18:32), protokół zeznań świadka M. W. – k. 137 (e-protokół (...):18:58-00:26:16)

S ąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, tj. zeznań stron i świadków W. W. (6) i M. W., a także dokumentów złożonych przez strony oraz znajdujących się w aktach sprawy I C 1254/19 Sądu Okręgowego we Włocławku. Sąd uznał – poza wyjątkiem omówionym poniżej – w/w dowody za posiadające walor wiarygodności, wobec czego na podstawie art. 3271 § 1 kpc a contrario odstąpiono od ich omówienia.

Sąd uznał za niewiarygodne zeznania pozwanego w zakresie w jakim pozwany wskazał, że nie zamieszkuje wraz z partnerką, jak również w zakresie dotyczącym rzeczywistych dochodów pozwanego, mimo, że zeznania te korespondowały z zaświadczeniami od pracodawcy. Odnosząc się do pierwszej okoliczności należy wskazać, że fakt zamieszkiwania przez pozwanego z partnerką wynikał w sposób niebudzący wątpliwości z zeznań W. W. (6) i M. W.. Odnosząc się zaś do dochodów pozwanego, należy wskazać, że dochody te jawią jako rażąco niskie mając na uwadze staż pracy pozwanego, jego doświadczenie zawodowe, a nadto zasady doświadczenia życiowego w zakresie zarobków w branży budowalnej. Jeśli zaś powód faktycznie miałby osiągać tak niskie zarobki, to świadczyłoby to wyłącznie o braku chęci z jego strony do polepszenia swojej sytuacji materialnej. Z zeznań W. W. (6) i M. W. wynika, że powód wyjeżdża do pracy wczesnym rankiem, zaś wraca późnym popołudniem, co wyklucza aby pracował tylko na pół etatu.

Sąd na mocy art. 2352 § 1 pkt 1 kpc oddalił wniosek strony powodowej o zwrócenie się do urzędu pracy o wskazanie czy urząd dysponuje ofertami pracy dla osób z wykształceniem matki powodów. Zdaniem sądu, okoliczność ta pozostawała bez znaczenia dla niniejszej sprawy. Powód w pozwie powoływał się na pogorszenie się własnej sytuacji majątkowej i to ta okoliczność podlegała badaniu przez sąd. Po wtóre, matka powodów ma cały czas takie samo wykształcenie jak w dacie rozwodu, nadal podejmuje się prac dorywczych. Brak podjęcia stałej pracy nie wynika z faktu, że nie może jej znaleźć, ale z faktu, że byłoby to trudne do pogodzenia z wychowywaniem samotnie czwórki małoletnich dzieci.

Zgodnie z treścią art. 138 krio w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego, w tym podwyższenia, obniżenia lub uchylenia alimentów.

Przez zmianę stosunków rozumie się zmianę usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub zmianę możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Wydanie rozstrzygnięcia w sprawie o obniżenie alimentów wymaga zatem porównania stanu istniejącego w dacie wydania wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich zmianie.

Zadaniem sądu w niniejszej sprawie było zatem ustalenie, czy po zasądzeniu alimentów przez Sąd Okręgowy we Włocławku w dniu 22 grudnia 2021 roku nastąpiła istotna zmiana okoliczności w zakresie sytuacji rodzinnej, osobistej i zarobkowej powoda oraz w zakresie usprawiedliwionych potrzeb małoletnich E., R., W. i P. rodz. W., uzasadniająca zamianę dotychczasowej wysokości alimentów.

Nie budzi wątpliwości, że obowiązek alimentacyjny powoda względem małoletnich dzieci istnieje w dalszym ciągu. Rodzice zobowiązani są bowiem do świadczeń alimentacyjnych względem dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymywać się samodzielnie i nie posiadają własnego majątku, z którego dochody wystarczałyby na całkowite pokrycie jego kosztów utrzymania lub wychowania (art. 133 § 1 krio).

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 krio).

Przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także zarobki i dochody, które osoba zobowiązany może i powinien uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Od daty zasądzenia alimentów na rzecz małoletnich upłynęły zaledwie 2 lata. Powód nie wykazał, aby zmniejszyły się usprawiedliwione potrzeby związane z utrzymaniem i wychowaniem małoletnich. Co więcej, doświadczenie życiowe wskazuje, że z uwagi upływ czasu i dorastanie małoletnich, w tym rozpoczęcie przez E. W. nauki szkolnej, pojawienie się konieczności leczenia kardiologicznego W. W. i R. W. (2), rozwój pasji informatycznych P. W., ich potrzeby raczej wzrosły niż zmalały.

W tej sytuacji należało ocenić czy zmniejszyły się zarobkowe i majątkowe możliwości powoda. W ocenie sądu powód nie udowodnił również tych okoliczności.

W myśl zaś art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Normie tej w warstwie procesowej odpowiadają: art. 3 kpc, zgodnie z którym strony zobowiązane są przedstawiać dowody i art. 232 kpc, według którego strony są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z jakich wywodzą skutki prawne. Zauważyć należy, że z art. 6 kc i art. 232 kpc nie wynika jedynie zakres obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale przede wszystkim ryzyko niekorzystnego rozstrzygnięcia w sytuacji, gdy strona nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń, a spoczywał na niej ciężar dowodu. Obecnie Sąd nie jest więc odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód.

Z zeznań powoda oraz jego zaświadczeń od pracodawcy wynika, że jego zarobki wzrosły w stosunku do zarobków osiąganych przez niego w chwili orzekania rozwodu i ustalenia obowiązku alimentacyjnego. Zresztą, nawet przyjmując za wiarygodne twierdzenia powoda, że zarabia on wynagrodzenie w wysokości wynagrodzenia minimalnego, to trzeba pamiętać, że wynagrodzenie to systematycznie od wielu lat wzrasta. Od 1 stycznia 2024 roku wynosi ono 4.242 zł brutto, zaś w dacie orzekania rozwodu wynosiło 2.800 zł brutto. Powód zaś – przynajmniej wedle swoich zeznań i zaprezentowanych dowodów z dokumentów - i wówczas i obecnie pracuje na pół etatu.

Głównym argumentem podnoszonym przez powoda, przemawiającym za obniżeniem alimentów było pogorszenie się jego stanu zdrowia. Okoliczność ta sama w sobie nie może jednak decydować o potrzebie obniżenia alimentów. W toku postępowania nie zostało potwierdzone ażeby miała ona jakikolwiek wpływ na sytuację materialną powoda, albo też na jego możliwości zarobkowe. Powód pracuje nadal u tego samego pracodawcy, na tym samym stanowisku, zaś jego wynagrodzenie wzrosło, a nie zmniejszyło się. Dodatkowo należało zauważyć, iż w dacie orzekania o rozwodzie powoda i matki małoletnich pozwanych, R. W. (1) już chorował na kręgosłup, a więc miał świadomość swojego pogarszającego się stanu zdrowia.

Należy również pamiętać, że powód dobrowolnie w trakcie rozwodu wyzbył się, i to pod tytułem darnym, najistotniejszego składnika swojego majątku, jakim było gospodarstwo rolne, przekazane mu przez rodziców. Tym samym nie tylko doprowadził do pogorszenia swojej sytuacji majątkowej, ale również swoich własnych dzieci, chociażby przez to, że w przyszłości małoletni nie będą mogli tego gospodarstwa odziedziczyć.

Rozpoznając żądanie pozwu, sąd wziął również pod uwagę, że powód nie utrzymuje żadnych kontaktów z małoletnimi, mimo tego, że zostały one ustalone w wyroku rozwodowym. Tym samym cały obowiązek opieki nad małoletnimi spoczywa na ich matce. Dzieci nie pozostają pod pieczą powoda nawet przez kilka dni kontaktów w miesiącu, przez co stopień partycypacji matki małoletnich w ich utrzymaniu jest jeszcze wyższy niż zostało to przyjęte w dacie wydawania wyroku rozwodowego.

Zatem należy stwierdzić, że powód nada dysponuje odpowiednimi możliwościami zarobkowymi i jest w stanie osiągać dochody i tak planować swoje wydatki, aby pozwoliły mu one spełniać orzeczony wyrokiem obowiązek alimentacyjny wobec swoich małoletnich dzieci. Nie nastąpiła taka zmiana w sytuacji życiowej, rodzinnej czy majątkowej powoda, która uzasadniałaby obniżenie zasądzonych alimentów.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 138 kro a contrario sąd powództwo oddalił.

O kosztach procesu orzeczono na mocy art. 98 § 1 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.