Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Golubiu-Dobrzyniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2024 roku

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Karolina Głazińska - Izdebska

Protokolant: st. sekr. sąd. Agnieszka Mączyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 października 2024 roku sprawy

z powództwa małoletniej A. G. reprezentowanej przez matkę K. P.

przeciwko R. G.

o alimenty

1.  zasądza alimenty od pozwanego R. G. na rzecz małoletniej A. G., urodzonej (...) w kwocie po 450,- (czterysta pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, płatne poczynając od dnia 10 maja 2024 roku, do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności każdej z rat, do rąk matki małoletniej powódki K. P.,

2.  w pozostałej części powództwo oddala,

3.  nie obciąża pozwanego R. G. kosztami procesu,

4.  nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa,

5.  zasądza ze Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego J. K. kwotę 360,00 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) powiększoną o stawkę podatku VAT tytułem pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu,

6.  wyrokowi w punkcie pierwszym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 59/24

UZASADNIENIE

K. P. działając w imieniu małoletniej córki A. G. w dniu 10 maja 2024 roku wniosła pozew przeciwko R. G., domagając się zasądzenia alimentów na rzecz małoletniej powódki w kwocie 2.000 zł miesięcznie, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat. W pozwie zawarła również wniosek o udzielenie zabezpieczenia poprzez zasądzenie na rzecz małoletniej na czas trwania postępowania alimentów w kwocie po 1.500 złotych, płatnych z góry do 10-go każdego kolejnego miesiąca, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie (pozew – k. 2-4 akt).

Postanowieniem z dnia 21 maja 2024 roku sąd zabezpieczył powództwo poprzez zobowiązane pozwanego do uiszczenia alimentów na rzecz małoletniej powódki w kwocie po 700 zł miesięcznie, w pozostałym zakresie wniosek o zabezpieczenie oddalił (postanowienie – k. 39). Pozwany i przedstawicielka ustawowa powódki nie zaskarżyli przedmiotowego postanowienia.

Pozwany R. G. wniósł o oddalenie powództwa ponad kwotę 350 zł miesięcznie tytułem alimentów na rzecz małoletniej córki, a także wniósł o ustanowienie przez sąd pełnomocnika z urzędu (odpowiedź na pozew – k. 46-51).

Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2024 sąd na podstawie art. 117 § 2 kpc ustanowił pełnomocnika z urzędu dla pozwanego R. G. (postanowienie – k. 68).

Na rozprawie dnia 24 października 2024 roku przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki obniżyła żądanie pozwu do kwoty 1.000 zł miesięcznie wskazując, że kwota 2.000 zł była „zaokrąglona”. Pozwany podtrzymał swoje stanowisko (e-protokół z dnia 24 października 2024 roku 00:34:05-00:34:41, 01:13:57-01:16:19).

S ąd ustalił, co następuje:

A. G. urodziła się (...), jest dzieckiem z nieformalnego związku (...).

okoliczno ść bezsporna, a ponadto odpis zupe łny aktu urodzenia – k. 6

Małoletnia A. G. aktualnie mieszka wraz z matką, trójką przyrodniego rodzeństwa w wieku 4, 10 i 12 lat, bratem matki i babcią macierzystą w domu należącym do babci macierzystej. K. P. płaci rachunki za siebie i dzieci, tj. woda 120 zł/2 miesiące, prąd 300 zł/2 miesiące, śmieci 29 zł za miesiąc. Ponadto, ponieważ nie płaci czynszu, przekazuje swojej matce środki w kwocie 300-500 zł miesięcznie celem spłaty połowy kosztów zakupu oczyszczalni. Innych kosztów w związku z zamieszkiwaniem nie ponosi. A. G. nie choruje przewlekle, lecz często występują u niej choroby okresowe, nie wymaga specjalistycznej diety. Na miesięczny koszt utrzymania małoletniej składają się następujące kwoty: wyżywienie – 640 zł (mleko modyfikowane 8 opakowań na miesiąc, każde po 55 zł – 440 zł, jogurty, soki i przekąski – 200 zł), środki czystości – 75 zł, odzież i obuwie – 200 zł, leki oraz koszty wizyt lekarskich – 100 zł, udział w kosztach utrzymania mieszkania – 141 zł (woda – 60 zł/5 osób, tj. 12 zł/osobę, prąd – 150 zł/5 osób, tj. 30 zł/osobę, śmieci – 29 zł, partycypacja w spłacie rat za przydomową oczyszczalnię ścieków – 70 zł). Małoletnia nie uczęszcza do przedszkola ani na żadne zajęcia dodatkowe.

K. P. łącznie wychowuje czwórkę małoletnich dzieci, nie świadczy żadnej pracy zarobkowej, sama utrzymuje się z pieniędzy otrzymywanych na dzieci, pomaga jej również matka. Trzy – cztery razy kwoty po 100-150 zł pożyczała jej również siostra J. R.. Dochody rodziny powódki to: świadczenie 800 plus na czwórkę dzieci tj. kwota 3.200 zł miesięcznie, alimenty na rzecz trójki rodzeństwa małoletniej powódki w łącznej kwocie 1.200 zł, świadczenie rodzinne wraz z dodatkami w kwocie 700 zł, pomoc od matki w kwocie około 500 zł. Na koszty utrzymania K. P. składają się: udział w kosztach utrzymania mieszkania – 141 zł, wyżywienie i środki czystości – 500 zł, rata kredytu – 330 zł.

D. ód:

- faktury i rachunki – k. 10-38

- zeznania świadka J. R. – e-protokół rozprawy z dnia 24 września 2024 roku 00:18:47-00:28:14 (k. 114v.-115 akt),

- zeznania K. P. – e-protokół rozprawy z dnia 24 października 2024 roku 00:17:29-00:44:24 (k. 162v.-163v. akt),

Pozwany R. G. mieszka sam w wynajętym domu w C.. Pozwany nie pracuje, jest całkowicie niezdolny do pracy, przez co otrzymuje rentę chorobową wysokości 2.142 zł. Jego miesięczne koszty utrzymania to: koszt najmu domu – 1.000 zł, opłaty za media – 350 zł, telefon – 120 zł, wyżywienie i leki – 500 zł. R. G. posiada ziemię rolną, której nie uprawia ani nie dzierżawi. Chce sprzedać ziemię, jest ona wystawiona na sprzedaż w biurze nieruchomości, jednak, ze względu na jej zachwaszczenie oraz niską klasę rolną, nie ma chętnych. Pozwany ma na utrzymaniu wyłącznie małoletnią A. G., z którą aktualnie nie utrzymuje kontaktu. R. G. posiada zadłużenia tj. debet w banku oraz pożyczki zaciągnięte u znajomych, jednak obecnie nie spłaca niniejszych zadłużeń.

D. ód:

- faktury i rachunki – k. 52,

- dokumentacja medyczna – k. 53-56, 99, 118-127

-umowa najmu domu – k. 57-59

- treść księgi wieczystej – k. 7-9, 65-67,

- zeznania R. G. – e-protokół rozprawy z dnia 24 października 2024 roku 00:44:24-01:16:19 (k. 163v.-164v. akt),

S ąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz przesłuchanie matki małoletniej powódki, pozwanego oraz świadka J. R..

Powództwo w niniejszej sprawie opiera się na art. 133 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (krio), który nakłada na rodziców obowiązek świadczeń alimentacyjnych w stosunku do tych dzieci, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie, przy czym do świadczeń alimentacyjnych wobec dzieci zobowiązani są oboje rodzice, niezależnie od tego, czy żyją razem z dzieckiem czy też oddzielnie. Zakres tych świadczeń zależy - zgodnie z art. 135 § 1 krio - z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej, a z drugiej - od zarobkowych i majątkowych możliwości osoby zobowiązanej. Oba te czynniki sąd bierze każdorazowo pod uwagę według stanu istniejącego w chwili orzekania. Należy też pamiętać, że w sytuacji, gdy rodzice dzieci zamieszkują osobno, siłą rzeczy tylko jedno z nich spełnia swój obowiązek alimentacyjny w formie osobistych starań o utrzymanie i wychowanie dziecka (art. 135 § 2 krio).

Odnośnie usprawiedliwionych potrzeb dziecka należy wskazać, iż definiuje się je jako potrzeby, których zaspokojenie zapewni małoletniemu odpowiedni do wieku i uzdolnień prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Przy ocenie, która z potrzeb powinna być uznana za usprawiedliwioną należy brać z jednej strony możliwości finansowe rodziców, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb.

Tym samym oceniając zatem zasadność powództwa o alimenty w niniejszej sprawie sąd miał przede wszystkim na uwadze rozmiar uzasadnionych potrzeb małoletniej powódki, ale także zważył na sytuację majątkową matki małoletniej oraz możliwości zarobkowe, majątkowe i koszty koniecznego utrzymania pozwanego.

W ocenie sądu potrzeby małoletniej powódki kształtują się w granicach przeciętnych dla dzieci w jej wieku i stopniu rozwoju, wobec czego usprawiedliwione podstawowe koszty związane z utrzymaniem małoletniej A. G. sąd ustalił na kwotę około 1.156 zł miesięcznie. Matka małoletniej w pozwie wskazała, że koszty te wynoszą 2.800 zł plus udział w kosztach utrzymania mieszkania. Kwota wskazana w pozwie jest kwotą wygórowaną i całkowicie nierealną mając na uwadze brak szczególnych potrzeb po stronie małoletniej i zaoszczędzenie ze świadczenia 800 plus małoletniej kwoty 6000 zł z jednej strony, zaś z drugiej strony brak jakichkolwiek dochodów własnych po stronie przedstawicielki ustawowej małoletniej oraz konieczność utrzymania przez nią jeszcze trójki dzieci, gdzie alimenty na te dzieci wynoszą 1.200 zł – łącznie, a nie na jedno dziecko.

Zresztą, składając zeznania matka małoletniej operowała już zupełnie innymi kwotami składającymi się na koszty utrzymania małoletniej– zasadniczo dużo niższymi. Sąd uznał te zeznania zasadniczo za wiarygodne. Jedynie w przypadku kosztów zakupu mleka modyfikowanego sąd przyjął kwotę 55 zł za puszkę – bo taka kwota wynikała z załączonych do pozwu faktur, nadto sąd ustalił, że koszt zakupu jogurtów, soczków to kwota 200 zł miesięcznie, a nie 300 zł jak wskazywała matka małoletniej. Z załączonych rachunków wynika, że kupowane przez matkę małoletniej jogurty czy soczki kosztują około 2-3 zł za sztukę, tym samym za kwotę 200 zł można ich kupić i tak około 60-80 sztuk. Koszt zakupu obuwia czy ubrań dla małoletniej sąd ustalił na kwotę 200 zł miesięcznie (jak wskazano w pozwie), a nie jak zeznała K. P. – 400 zł miesięcznie. Dziewczynka ma zaledwie 3 lata, jak wynika z zeznań świadka ubrania i obuwie dla małoletniej są kupowane w sklepach sieciowych typu CCC, P.. Ponadto nie ma przeszkód aby małoletnia przynajmniej w jakimś zakresie korzystała z ubrań starszej – 4-letniej siostry. Sąd uwzględnił w kosztach utrzymania małoletniej kwotę 70 zł tytułem partycypacji w kosztach zakupu oczyszczalni mając na uwadze, środki te stanowią de facto substytut czynszu, którego K. P. nie płaci matce za zamieszkiwanie z rodziną w jej mieszkaniu.

Ustalając zakres możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego, sąd uznał, że pozwany ze względu na swój stan zdrowia nie jest w stanie osiągać dodatkowego dochodu, a renta chorobowa, jaką otrzymuje jest kwotą z ledwością wystarczającą na zaspokojenie jego potrzeb. Sąd miał na uwadze, iż pozwany wynajmuje dom, co może wydawać się zbytkiem, jednakże bacząc na obecne ceny najmu mieszkań koszty byłby tożsame bądź nawet wyższe, gdyby pozwany wynajmował mieszkanie (koszt najmu domu pozwanego wynosi 1.000 zł). Istotnym dla sądu był także fakt, iż R. G. jest właścicielem nieruchomości rolnej, jednakże ze względu, iż nie przynosi ona żadnego dochodu, nie można jej uwzględnić jako składnik majątku wpływający na comiesięczny dochód pozwanego. Dopiero gdy ww. nieruchomość zostanie sprzedana przez pozwanego sąd będzie mógł uznać, iż jego comiesięczny dochód jest wyższy, aniżeli obecna renta chorobowa w wysokości 2.142 zł.

Sąd miał na uwadze, że matka małoletniej pobiera świadczenie 800 plus i to świadczenie ze względu na złą sytuację finansową matki powódki, która nie pracuje, oraz pozwanego, który także nie ma możliwości podjęcia pracy zarobkowej, w ocenie sądu winno zostać przeznaczone na rzecz pokrycia kosztów utrzymania małoletniej.

Tym samym, sąd po przeanalizowaniu całokształtu omówionych okoliczności faktycznych uznał, że alimenty w kwocie po 450 zł miesięcznie spełniają przesłanki z art. 135 § 1 krio, stanowiąc istotny udział w kosztach utrzymania i wychowania małoletniej powódki. Jednocześnie będą one możliwe do spełnienia przez pozwanego. Kwota ta, w połączeniu z kwotą świadczenia 800 plus oraz partycypacją chociaż w niewielkim zakresie w kosztach utrzymania małoletniej jej matki pozwoli na zaspokojenie wszelkich uzasadnionych potrzeb małoletniej.

Jednocześnie sąd uznał, że zasądzenie świadczenia alimentacyjnego w kwocie ponad 450 zł przekraczałoby możliwości majątkowe pozwanego. Alimenty winny być ustalone w takiej wysokości, aby poziom życia zobowiązanego i uprawnionego był podobny, zaś wyższe alimenty spowodowałoby, że pozwany nie posiadałby środków na własne utrzymanie. Wobec tego w pkt 2. wyroku sąd oddalił powództwo ponad kwotę 450 zł.

Sąd w pkt. 3 wyroku nie obciążył pozwanego w oparciu o treść art. 102 kpc kosztami procesu, z uwagi na jego złą sytuację finansową. Nadto nie można tracić z pola widzenia, że pozwany uznał alimenty do kwoty po 350 zł, a finalnie powództwo zostało uwzględnione w mniej niż połowie.

W pkt. 4 sąd nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciążył Skarb Państwa, ze względu, że to, że obie strony procesu znajdują się w nienajlepszej sytuacji materialnej.

W pkt. 5 sąd zasądził ze Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego J. K. kwotę 360 zł powiększoną o stawkę podatku VAT tytułem pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.

Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie pkt. 1 wyroku został nadany z urzędu na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie 6. sentencji.