Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Golubiu-Dobrzyniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2016 roku.

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Leszek Osiński

Protokolant: st.sekr.sądowy Barbara Dera

w obecności oskarżyciela Prok. Rej. I. M.

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2016 roku

sprawy J. W.

s. Z. i H. z domu L.
ur. (...) w T.

oskarżonego o to, że: w dniu 20 lutego 2015 roku w G.-D. województwo (...) w placówce (...) Bank S.A. przy ul. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej zawarł z (...) Bank S.A. z siedzibą we W. umowę o kredyt gotówkowy nr (...) w wysokości 6.842,60 złotych po uprzednim posłużeniu się wcześniej sfałszowanym zaświadczeniem o zameldowaniu na pobyt stały pod adresem L. ul. (...), opatrzonym datą 7 stycznia 2015 roku, oraz przekazem pocztowym – potwierdzeniem wpłaty-odbioru (...) Oddziału ZUS w L. o wysokości świadczenia rentowego w wysokości 1.058,14 złotych wystawionym na personalia J. W. ul. (...), (...)-(...) L., a podczas wypełniania dokumentu – wniosku o udzielenie kredytu gotówkowego złożył nierzetelne oświadczenie o uzyskiwanych dochodach, wprowadzając w ten sposób pracownika (...) Bank S.A. w błąd co do miejsca zameldowania i osiąganych dochodów oraz zamiaru i możliwości wywiązania się z warunków umowy kredytu gotówkowego, doprowadzając w ten sposób (...) Bank S.A. z siedzibą we W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 6.842,60 złotych przy czym zarzucanego czynu dopuścił się w ciągu pięciu lat od odbycia od dnia 10 maja 2010 roku do 4 września 2012 roku kary 2 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 5 sierpnia 2010 roku sygn. akt VIII K 672/10 za przestępstwo podobne- art. 280 § 1 kk

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk i w zw. z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

ORZEKA:

I.  uznaje oskarżonego J. W. za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia, tj. występku z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk i w zw. z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to w myśl art. 11 § 3 kk na mocy art. 286 § 1 kk wymierza mu karę 9 (dziewięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na mocy art. 46 § 1 kk orzeka wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Bank S.A. we W. kwoty 6.842,60 zł (sześć tysięcy osiemset czterdzieści dwa złote sześćdziesiąt groszy);

III.  zwalnia oskarżonego od obowiązku uiszczenia opłaty sądowej, zaś wydatkami poniesionymi w sprawie obciąża Skarb Państwa.

II K 372/16

UZASADNIENIE

20 lutego 2015 roku do placówki bankowej (...) Banku S.A. w G.-D. przy ulicy (...) przyszedł J. W.. Poinformował pracownika banku (...) o zamiarze zaciągnięcia kredytu gotówkowego. W związku z tym W. k.wszczęła procedurę udzielenia kredytu. W jej trakcie J. W. podał do wniosku o udzielenie kredytu w kwocie 5.000 złotych, iż jest rencistą, pobiera świadczenie rentowe w kwocie 1058,14 złotych. Zadeklarował, iż kredyt przeznaczy na remont. Przy okazji sporządzania wniosku został uprzedzony o odpowiedzialności karnej za złożenie poświadczających nieprawdę, podrobionych, przerobionych, nierzetelnych dokumentów lub nierzetelnych pisemnych oświadczeń dotyczących okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania kredytu. Ubiegając się o kredyt, J. W. przedłożył jednocześnie w placówce bankowej uprzednio sfałszowane zaświadczenie o zameldowaniu na pobyt stały pod adresem L., ul. (...) z dnia 7 stycznia 2015 roku, wydane rzekomo przez Urząd Miasta L.. Dokumentując swoje dochody z tytułu renty, J. W. przedłożył z kolei sfałszowany przekaz pocztowy – potwierdzenie wpłaty/odbioru (...) świadczenia rentowego za styczeń 2015 roku w kwocie 1058,14 złotych, dokonane rzekomo przez Oddział ZUS w L. na rzecz J. W.. Zaświadczenie o miejscu zameldowania na pobyt stały zostało przedłożone w „oryginale”. W. K. wykonała jego kserokopię, a następnie uwierzytelniła opatrując go pieczątką „za zgodność z oryginałem i własnym podpisem z imienną pieczątką oraz pieczątką banku. Oryginał dokumentu zwróciła klientowi. J. W. posługiwał się dowodem osobistym o serii i numerze (...), podał także numer telefonu kontaktowego.

Dowód:

- wniosek o udzielenie kredytu – k. 20-21;

- sfałszowane zaświadczenie o zameldowaniu – k. 22;

- sfałszowany przekaz pocztowy (...) k. 23.

- zeznania świadka W. K. – k. 107v.-108.

- pismo Urzędu Miasta L. – k. 40;

- pismo ZUS I Oddział w P. – k. 48;

- informacja o adresie zameldowania na pobyt stały – k. 57;

- zeznania świadka D. G. – k. 105v.

W. K. wykonał skan dokumentów przedłożonych przez J. W., które w takiej postaci zostały przesłane do działu weryfikacji banku we W.. Po pozytywnym przejściu tej procedury, przystąpiła do sporządzenia umowy kredytu gotówkowego. W wyniku tego zawarto umowę kredytu gotówkowego nr (...) na kwotę 6.842,60 złotych, obejmującego środki przeznaczone na cele konsumpcyjne w kwocie 5.000 złotych, środki na sfinansowanie opłaty z tytułu dodatkowej usługi ubezpieczenia w kwocie 1219,35 złotych, prowizję banku w kwocie 615,15 złotych oraz środki na sfinansowanie wybranego przez klienta sposobu przekazania środków w kwocie 8,10 złotych. J. W. opatrzył własnoręcznym podpisem zarówno wniosek o udzielenie kredytu, jak i każdą stronę sporządzonej umowy kredytowej. Ustalono w niej, iż spłata kwoty kredytu wraz z należnościami w nim związanymi i odsetkami nastąpi w 36 ratach miesięcznych, począwszy od kwietnia 2015 roku. W dniu zawarcia umowy W. K. przekazała J. W. w gotówce kwotę 5.000 złotych.

Dowód:

- zeznania świadka W. K. – k. 108;

- zeznania świadka K. D. – k. 100;

- tablica poglądowa okazania wraz z zeznaniami świadka W. K. – k.108.

J. W. nie przystąpił do spłaty kredytu. W związku z tym pokrzywdzony bank wysłał na wskazany przez niego adres zameldowania upomnienia i monity. Następnie ponownie sprawdzono dane wskazane przez kredytobiorcę, ustalając, iż odcinek renty został sfałszowany. Ustalono ponadto, iż pod wskazanym adresem J. W. nie był zameldowany na pobyt stały.

Dowód:

- zeznania świadka K. D. – k. 100.

Oskarżony J. W. był w przeszłości wielokrotnie karany, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu. Odbywał karę pozbawienia wolności.

Dowód:

- karta karna – k. 130-131.

Oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. Potwierdził jedynie, iż na okazanych mu dokumentach na stronach 17-21 akt sprawy widnieją jego podpisy. W związku z przyjętym stanowiskiem w sprawie, zadeklarował wolę dobrowolnego poddania się karze. Do takich uzgodnień doszło podczas przesłuchania w dniu 25 listopada 2016 roku (k.251). Wyjaśnienia oskarżonego sąd uznał za wiarygodne. Korelują one z pozostałym materiałem dowodowym w sprawie, tworząc z nim logiczny i spójny obraz. W pierwszej kolejności zważyć wobec tego należy na zeznania świadka W. K.. Świadek opisała w sposób niebudzący wątpliwości okoliczności zawartej umowy kredytu. Wskazała, iż J. W. przyszedł do placówki sam, informując, iż przebywa u siostry. Świadek opisała także jakie dokumenty przedłożył oskarżony starając się o kredyt. Relację tę dopełniają informacje uzyskane z Urzędu Miasta L. oraz z (...) Oddział w P.. Na ich podstawie ustalono, iż zarówno zaświadczenie o zameldowaniu na pobyt stały, jak i dowód przekazu świadczenia rentowego zostały sfałszowane. Zaświadczenie o zameldowaniu nigdy nie zostało oskarżonemu wydane. Zostało ono sporządzone na druku, który wszedł do obiegu dopiero w dniu 1 marca 2015 roku. Ponadto zawiera ono pieczątki, których nie używano we wskazanym urzędzie. Przesłuchana w charakterze świadka D. G. zakwestionowała także podpis, który został złożony pod treścią zaświadczenia. Wskazała też, iż tego typu zaświadczenia są drukowane z systemu komputerowego, nie są wypisywane ręcznie. Na tej podstawie ponad wszelką wątpliwość ustalono, iż zaświadczenie przedłożone przez oskarżonego było sfałszowane. Sąd dal wiarę zeznaniom świadka D. G.. Są one logiczne i obiektywne. Wskazują na procedurę uzyskania zaświadczenia o zameldowaniu na pobyt stały oraz wygląd takiego zaświadczenia i pieczęcie, które winny się na nim znaleźć. W przekonaniu sądu nie ma również wątpliwości co do faktu sfałszowania przekazu pocztowego – potwierdzenia wpłaty/odbioru (...) świadczenia rentowego za styczeń 2015 roku w kwocie 1058,14 złotych, dokonanego rzekomo przez Oddział ZUS w L. na rzecz J. W.. Zawarta w aktach sprawy informacja z ZUS Oddziału I w P. wskazuje, iż oskarżony nie figuruje jak świadczeniobiorca w kartotece emerytalno-rentowej ZUS (k.48). Oznacza to, że oskarżony nie jest uprawniony do renty i świadczenia takiego nie otrzymywał. Skoro tak, to oczywistym jest, iż ubiegając się o kredyt, podał w tym zakresie nieprawdę.

Przedmiotem oceny sądu były także zeznania świadka K. D.. Wskazała ona wysokość szkody, która poniósł bank w związku z udzielonym kredytem. Poinformowała także o braku spłaty kredytu i późniejszych ustaleniach banku co do fałszerstwa dokumentu rzekomo pochodzącego z ZUS oraz miejsca zameldowania oskarżonego. Sąd nie znalazł podstaw, aby zeznania te zakwestionować. Są one bezsporne w sprawie.

W trakcie postępowania przygotowawczego przesłuchano także w charakterze świadka H. M. – matkę oskarżonego. Świadek zeznała, iż od około 10 lat oskarżony nie przebywa pod adresem jej zamieszkania (k.126v.). Okoliczność ta dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie nie miała żadnego znaczenia. Nie dotyczyła wszak okoliczności związanych z zawarciem umowy kredytu.

Mając na uwadze przedstawiony materiał dowodowy, sąd uznał oskarżonego J. W. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, tj. występku z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk i w zw. z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk. W sprawie bezspornym pozostaje wszak fakt, iż wizyta oskarżonego w banku miała na celu wyłudzenie kredytu. Oskarżony dobrze się do tego przygotował. Posiadał wszak przy sobie sfałszowane dokumenty w postaci zaświadczenia o zameldowaniu na pobyt stały oraz przekazu z ZUS. Posłużył się nimi w trakcie starania się o kredyt (art. 270 § 1 kk i art. 297 § 1 kk). Uczynił to, wiedząc że nie jest zameldowany w L. oraz że nie pobiera świadczenia rentowego. Wskazane informacje oskarżony potwierdził następnie pod rygorem odpowiedzialności za czyn z art. 297 § 1 kk we wniosku o udzielenie kredytu. Oczywistym jest zarazem cel jego postępowania. Przedłożone dokumenty oraz oświadczenie miały wprowadzić przedstawiciela banku w błąd co do okoliczności mających istotne znaczenie dla udzielenia kredytu. Bank wymagał bowiem wskazania miejsca stałego pobytu oraz zaświadczenia o dochodach. Oskarżony „uczynił temu zadość” poprzez przedłożenie sfałszowanych dokumentów i złożenie nieprawdziwego oświadczenia we wniosku o udzielenie kredytu. Na tej podstawie kredyt ten został udzielony. Nie trzeba dodawać, iż przy braku tych dokumentów oskarżony spotkałby się z odpowiedzią odmowną. Wprowadzenie banku w błąd doprowadziło z kolei do przyznania kredytu i wypłaty pieniędzy w gotówce. W tym zrealizowało się niekorzystne rozporządzenie mieniem (art. 286 § 1 kk). Zastrzec przy tym trzeba, iż obejmowało ono nie tylko kwotę gotówki wypłaconej oskarżonemu, ale również koszty związane z procedurą udzielenia kredytu.

Ustalono także, iż czyn oskarżonego został popełniony w warunkach powrotności do przestępstwa z art. 64 § 1 kk. Oskarżony dopuścił się go w okresie 5 lat od odbycia od dnia 10 maja 2010 roku do 4 września 2012 roku kary 2 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym SR w Toruniu w sprawie VIII K 672/10 za przestępstwo podobne – tj. czyn z art. 280 § 1 kk (k. 238-240).

Uznając oskarżonego za winnego, sąd po myśli art. 11 § 3 kk na mocy art. 296 § 1 kk wymierzył mu karę 9 miesięcy pozbawienia wolności. W ocenie sądu orzeczona kara – tak co do rodzaju, jak i wymiaru – jest adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu. Zważyć trzeba, iż ustawowe zagrożenie karą za czyn z art. 286 § 1 kk wynosi od 6 miesięcy do 8 lat. W tym kontekście orzeczona kara nie razi surowością, oscylując wokół dolnego ustawowego zagrożenia. Nie można zapomnieć, iż zarzucanego mu czynu oskarżony dopuścił się w warunkach powrotności do przestępstwa, tzw. recydywy zwykłej z art. 64 § 1 kk. Wymierzając karę, sąd miał na uwadze uprzednią wielokrotną karalność oskarżonego, w tym za przestępstwa podobne przeciwko mieniu, za które oskarżony odbywał karę pozbawienia wolności. Karta karna oskarżonego zawiera obecnie 16 adnotacji o skazaniach, co jednoznacznie wskazuje na jego stopień demoralizacji i podatności na resocjalizację. Z poprzednich spraw oskarżony nie wyciągnął żadnych wniosków, kontynuując swój przestępczy proceder. Oskarżony po raz kolejny dowiódł, iż całkowicie obce są mu zasady obowiązującego porządku prawnego, w sposób bezceremonialny je łamiąc. Zrobił to po uprzednim przygotowaniu, działając według obmyślonego planu i przy użyciu wcześniej spreparowanych dokumentów. Okoliczności te również musiały zostać wzięte pod uwagę przy rozważaniach dotyczących rodzaju i wysokości kary. Orzeczona kara pozbawienia wolności ma charakter bezwzględny. W przekonaniu sądu jedynie taka kara odniesie swój prewencyjny i wychowawczy cel. Oskarżony musi odczuć, iż tego typu zachowanie nie popłaca i każdorazowo spotka się ze zdecydowaną, szybką odpowiedzią ze strony wymiaru sprawiedliwości. Orzeczona kara stanowi zarazem czytelny sygnał dla społeczeństwa, iż postępowanie oskarżonego zostało w sposób sprawiedliwy osądzone. W ocenie sądu żadna kara i środek karny o charakterze wolnościowym nie jest w stanie zapewnić realizacji celów kary. W przedmiotowej sprawie sąd nie znalazł także żadnych okoliczności łagodzących. Za takie – w świetle całokształtu oczywistych i jednoznacznych dowodów – nie sposób przyjąć przyznania się oskarżonego do winy. Jak już wskazano, oskarżony uczynił to w obliczu materiału dowodowego, który nie pozostawiał żadnej wątpliwości.

Na mocy art. 46 § 1 kk orzeczono wobec oskarżonego środek kompensacyjny w postaci obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Bank S.A. we W. kwoty 6.842,60 złotych. Orzeczona kwota stanowi należność banku wynikającą z umowy zawartej z oskarżonym. Oczywistym jest zatem, aby oskarżony kwotę tę zapłacił pokrzywdzonemu. Zważyć przy tym należy, iż na orzeczoną kwotę składa się kwota kredytu przekazana oskarżonemu w wyniku umowy oraz koszty bankowe poniesione w związku z procedurą kredytową.

O kosztach procesu orzeczono po myśli art. 624 § 1 kpk, zwalniając oskarżonego od obowiązku uiszczenia opłaty, zaś wydatkami w sprawie obciążając Skarb Państwa. Orzeczenie w tej części uwzględnia obecną sytuację zawodową i majątkową oskarżonego. J. W. jest osobą bezrobotną, nie posiada majątku, w tym oszczędności. W tym stanie rzeczy nie sposób oczekiwać, iż uiści koszty procesu. Żadnych szans na pozytywne zakończenie nie będzie miała także ewentualna egzekucja komornicza. Brak środków oraz perspektywy ich pozyskania uzasadnia zwolnienie od opłaty i obciążenie wydatkami w sprawie Skarb Państwa.