Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Golubiu-Dobrzyniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2022 r.

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

sędzia Karolina Głazińska-Izdebska

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Golubiu-D.

sprawy z powództwa K. OO. K. w O.

przeciwko W. P.

o eksmisję

1.  nakazuje pozwanemu W. P. aby opróżnił, opuścił i wydał powodowi lokal mieszkalny o numerze (...) oraz lokal użytkowy – garaż, oba znajdujące się w budynku położonym pod adresem (...), gmina Z., na nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej o numerze (...),

2.  ustala, iż pozwanemu W. P. przysługuje prawo do lokalu socjalnego i wstrzymuje wykonanie opróżnienia lokalu mieszkalnego o numerze (...) opisanego w punkcie 1 do czasu złożenia pozwanemu przez Gminę Z. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego,

3.  nie obciąża pozwanego W. P. kosztami procesu,

4.  zasądza ze Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. kwotę 240,00 złotych plus należna podatku stawku VAT tytułem zwrotu nieopłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej pozwanemu W. P. z urzędu.

sędzia

Karolina Głazińska - Izdebska

Sygn. akt I C 232/19

UZASADNIENIE

Klasztor OO. K. w O. wniósł pozew przeciwko W. P. o nakazanie pozwanemu opróżnienia, opuszczenia i wydania powodowi lokalu nr (...) o przeznaczeniu mieszkalnym oraz lokalu o przeznaczeniu użytkowym- garażu, położonych w O. nr 38 w budynku K. OO. K., gmina Z., na nieruchomości dla której Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu, IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu.

Pełnomocnik pozwanego, ustanowiony z urzędu (k. 48), pismem z dnia 27 sierpnia 2021 roku wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz - na wypadek uwzględnienia powództwa - wniósł o orzeczenie o uprawnieniu pozwanego do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Gmina Z. nie zajęła stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwany W. P. będąc członkiem Z. B. Najświętszej M. P. (1) z Góry K.- Z. OO. K. w okresie czerwca 2015 roku otrzymał od P. Prowincji dekret przeniesienia z parafii w O. do wspólnoty w K.. W. P. odmówił stawienia się w wspólnocie w K.. Wobec tego we wrześniu 2016 roku rozpoczęto procedurę wydalenia ojca W. P. z Z..

Dekretem wydalenia z dnia 9 lutego 2018 roku nr prot. (...) wydanym przez P. Generalnego zakonu pozwany utracił status Członka Z. B. Najświętszej M. P. (1) z Góry K.- Z. OO. K. z powodu uporczywego nieposłuszeństwa prawnym nakazom przełożonego. Powyższy dekret uzyskał potwierdzenie ze strony Kongregacji ds. Instytutów (...) reskryptem z dnia 11 września 2018 roku. Dekret wydalenia wraz z tłumaczeniem oraz autentyczna kopia reskryptu wraz z tłumaczeniem zostały doręczone pozwanemu w dniu 3 października 2018 roku w obecności zakonników M. O., W. D. i M. P. (2). Pozwany odwołał się od dekretu wydalenia wnosząc rekurs do Kongregacji ds. Instytutów (...). Dekretem z dnia 10 listopada 2018 roku Kongregacji ds. Instytutów (...) orzekła, że nie przyjmuje rekursu przedstawionego przez Ojca W. P. i potwierdza dekret jego wydalenia z Z. B. Najświętszej M. P. (1) z Góry K..

Dowód:

- dekret wydalenia wraz z tłumaczeniem dekretu – k. 23-24,

- potwierdzenie dekretu wydalenia przez Kongregację ds. Instytutów (...) wraz z tłumaczeniem- k. 25-26,

- protokół z czynności notyfikacji dekretu wydalenia- k. 27-28,

- Dekret Kongregacji ds. Instytutów (...) wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 29-32 oraz k. 117-122,

- zeznania świadka M. P. (2)- k. 111-112.

- zeznania świadka M. O.- k. 112,

- zeznania powoda przeora W. D.- k. 112.

Pozwany W. P. jako członek Z. B. Najświętszej M. P. (1) z Góry K.- Z. OO. K. zamieszkiwał w budynku K. OO. K. w O.. Zajmował lokal mieszkalny nr (...) pod adresem (...) na pierwszym piętrze oraz lokal użytkowy tj. garaż jednostanowiskowy, w którym przetrzymywał swój samochód. Lokale te położone są na nieruchomości dla której Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Zgodnie z art. 12 Statutu Prowincji pw. Św. J. B. Najświętszej M. P. (1) z Góry K. w Polsce- zakonnicy należący do prowincji prowadzą życie braterskie we wspólnotach zakonnych, przebywając na stale w domach zakonnych- erygowanych bądź nieerygowanych kanonicznie- określanych także jako klasztory lub konwenty. Wskutek wydalenia pozwanego z wyżej wymienionego zakonu utracił w dniu 3 października 2018 roku prawo zamieszkiwania w klasztorze położonym w O..

Dowód:

- zeznania powoda przeora W. D.- k. 112.

- odpis zwykły z księgi wieczystej o nr (...) – k. 13-16.

- wypis z rejestru gruntów działki o nr (...) wraz z mapą ewidencyjną – k. 11-12

Pismami z dnia 14 listopada 2018 roku powód wezwał pozwanego do opuszczenia zajmowanego lokalu mieszkalnego i zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie. Wezwanie to zostało ponowione w dniu 14 stycznia 2019 roku.

Dowód:

- wezwanie do opuszczenia lokalu i zapłaty odszkodowania z dnia 14.11.2018 r. wraz z dowodem doręczenia -k. 17-18,

- ostateczne wezwanie do opróżnienia lokalu i zapłaty odszkodowania z dnia 14.01.2018 r. wraz z potwierdzeniem nadania- k. 19-21.

Decyzją z dnia 14 lutego 2019 roku Powiatowy Urząd Pracy w G.-D. uznał pozwanego W. P. z dniem 12.02.2019 roku za osobę bezrobotną i odmówił przyznania prawa do zasiłku. Pozwany ma stwierdzone relatywne zaburzenia lękowo-depresyjne i wymaga leczenia psychiatrycznego. Pozwany podejmował starania u biskupów o przyjęcie go do parafii w diecezji (...), (...), (...), jednak prośby te spotykały się z odmownymi decyzjami. Nie posiada własnego lokalu mieszkalnego ani rodziny, u której mógłby zamieszkać.

Dowód:

- decyzja z Powiatowego Urzędu Pracy w G.-D. – k. 42

- zaświadczenie lekarskie- k. 43,

- zeznania pozwanego W. P.- k. 112.

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony powyżej stan faktyczny ustalony został w oparciu o dokumenty przedłożone do sprawy jak również na podstawie zeznań świadków, przedstawiciela powoda i pozwanego.

Spornym między stronami było, czy doszło do skutecznego wydalenia pozwanego z Z., a tym samym, czy utracił on uprawnienie do korzystania z obu lokali.

Sąd ustalił, iż w związku z nieposłuszeństwem zakonnika W. P. polegającym na tym, iż odmówił stawienia się w wspólnocie w K. zgodnie z dekretem przeniesienia, rozpoczęto wobec niego w okresie września 2016 roku procedurę wydalenia z Z.. Dekretem wydalenia z dnia 9 lutego 2018 roku nr prot. (...) wydanym przez P. Generalnego zakonu pozwany W. P. utracił status Członka Z. B. Najświętszej M. P. (1) z Góry K.- Z. OO. K. – według kanonu 696 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Zgodnie z wyżej wymienionym kanonem- członek może być wydalony także z innych przyczyn, jeśli są poważne, zewnętrzne, poczytalne i prawnie potwierdzone, jakimi są:…uporczywe nieposłuszeństwo prawnym zakazom przełożonych w poważnej materii, wielkie zgorszenie powstałe wskutek zawinionego zachowania się członka;.. inne podobne poważne przyczyny, określone ewentualnie własnym prawem instytutu. Pozwany odwołał się od dekretu wydalenia wnosząc rekurs do Kongregacji ds. Instytutów (...), w wyniku którego Dekretem z dnia 10 listopada 2018 roku Kongregacji ds. Instytutów (...) orzekł, że nie przyjmuje rekursu przedstawionego przez pozwanego i potwierdza dekret jego wydalenia z Z. B. Najświętszej M. P. (1) z Góry K.. Dokumenty te zostały skutecznie pozwanemu doręczone. Tym samym należało uznać, że doszło do skutecznego wydalenia pozwanego z Z..

Podstawę prawną powództwa stanowi art. 222 § 1 kc. Zgodnie z tym przepisem, właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Dla osób trzecich płynie stąd obowiązek biernego poszanowania cudzego prawa własności. Jeżeli wbrew temu nastąpi naruszenie prawa własności, uruchamia się stosowne roszczenia ochronne, adresowane już do konkretnej osoby z potencjalnego kręgu osób trzecich. Osoba, która faktycznie włada rzeczą nie ma obowiązku wydania jej właścicielowi, jeżeli służy jej skuteczne uprawnienie do władania rzeczą.

Z poczynionych ustaleń faktycznych wynika, iż pozwany zamieszkiwał w nieruchomości powoda na podstawie członkostwa w Z.. Pomiędzy pozwanym a Z. nie została nigdy zawarta żadna umowa. Wobec tego, iż Z. skutecznie wydalił pozwanego z Z., pozwany utracił członkostwo w Z.. Tym samym odpadła przesłanka w oparciu o którą pozwanemu przysługiwało prawo do korzystania z lokalu mieszkalnego i użytkowego.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 222 § 1 k.c. Sąd w punkcie 1. sentencji wyroku nakazał pozwanemu, aby opróżnił, opuścił i wydal powodowi lokal mieszkalny o numerze (...) oraz lokal użytkowy- garaż, oba znajdujące się w budynku położonym pod adresem (...), gmina Z., na nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej o numerze (...).

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Sąd nie może przy tym orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec osób spełniających warunki określone w art. 14 ust. 4 powołanej ustawy, tj. w stosunku do: 1) kobiet w ciąży, 2) małoletniego i niepełnosprawnego lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i z nim zamieszkałą, 3) obłożnie chorych, 4) emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej, 5) osoby posiadającej status bezrobotnego, 6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały – chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany, przy czym przepisu tego nie stosuje się do osób, które utraciły tytuł prawny do lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego (ust. 4). W przedmiotowej sprawie lokal mieszkalny nie wchodzi w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, tym samym pozwanemu nie przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego w oparciu o wskazany przepis, niemniej jednak sąd nadal mógł orzec o uprawnieniu pozwanego do takiego lokalu w oparciu o art. 14 ust. 1 wskazanej ustawy.

Pozwany W. P. jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna, ma zaburzenia natury psychicznej. Nie posiada żadnego lokalu, w którym mógłby zamieszkać, ani rodziny, która mogłaby go wspomóc. Z uwagi na wydalenie z Z. nie przysługują mu żadne świadczenia. Chciał podjąć pracę w parafii, jednak wszędzie gdzie dotąd się zwrócił odmawiano mu. Jest to o tyle zrozumiałe, że jego sytuacja odbiła się szerokim echem w środowisku zakonnym i kapłańskim, potencjalni „pracodawcy” mają więc świadomość „obciążeń” z którymi musieliby się zmierzyć przyjmując pozwanego. Mając na uwadze powyższe sąd orzekł o uprawnieniu pozwanego do lokalu socjalnego, mimo, że w niniejszej sprawie orzeczenie o tym uprawnieniu nie miało charakteru obligatoryjnego. Jednocześnie na podstawie art. 14 ust. 6 ustawy Sąd nakazał wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu mieszkalnego do czasu złożenia pozwanemu przez Gminę Z. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 kpc strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Nie ulega wątpliwości, że powyższa reguła nakazuje co do zasady obciążenie całymi kosztami postępowania pozwanego– jako przegrywającego sprawę. W toku postępowania jednak – postanowieniem z dnia 20 maja 2019 r. sąd zwolnił pozwanego od kosztów sądowych w niniejszej sprawie w całości. Orzekając o kosztach należało jednak mieć również na uwadze treść art. 108 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z którego wynika, że zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi. Jak wynika z powyższego – pomimo zwolnienia od kosztów pozwanego nadal obciążał obowiązek zwrotu kosztów powodowi w postaci chociażby kosztów zastępstwa procesowego. W niniejszej sprawie sąd zdecydował jednak o zastosowaniu art. 102 Kpc, z którego wynika, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W niniejszej sprawie sytuacja pozwanego jest szczególna. Całe dotychczasowe swoje życie poświęcił duszpasterstwu i nie potrafiłby odnaleźć się na rynku pracy. Nie ma kwalifikacji zawodowych, majątku ani dochodów poza skromnym świadczeniem rentowym, w dodatku towarzyszy mu subiektywne przekonanie o doznanej krzywdzie. Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 102 kpc orzeczono jak w punkcie 3. wyroku.

Jednoczenie Sąd w punkcie 4 sentencji przyznał od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. K. kwotę 240,00 zł powiększoną o należny podatek VAT tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną pozwanemu z urzędu na podstawie § 7 pkt 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (tj. Dz.U. poz. 1800), mając na uwadze treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23.4.2020 r. (SK 66/19, Dz.U. z 2020 r. poz. 769). Jednocześnie brak było podstaw do zasądzenia wynagrodzenia w stawce wyższej niż podstawowa – w sprawie odbył się jeden termin rozprawy, pisma składane przez pełnomocnika nie były obszerne, ani skomplikowane.

sędzia Karolina Głazińska-Izdebska