Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Golubiu-Dobrzyniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 stycznia 2025 roku

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Wioletta Bąkiewicz-Jakubowska

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Malinowska-Sobotka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 stycznia 2025 roku w G.-D.

sprawy z powództwa (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Wierzytelności w W.

przeciwko A. K.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego A. K. na rzecz powoda (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Wierzytelności w W. kwotę 4.075,29 zł (cztery tysiące siedemdziesiąt pięć złotych dwadzieścia dziewięć groszy) wraz z odsetkami od kwot:

- 2.500,00 zł (dwa tysiące pięćset złotych) w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie poczynając od dnia 22 lutego 2024 roku do dnia zapłaty,

- 575,42 zł (pięćset siedemdziesiąt pięć złotych czterdzieści dwa grosze) w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie poczynając od dnia 22 lutego 2024 roku do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza od pozwanego A. K. na rzecz powoda (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Wierzytelności w W. kwotę 1.290,86 zł (tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt złotych osiemdziesiąt sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia

Wioletta Bąkiewicz-Jakubowska

I C 186/24 Uzasadnienie.

Pełnomocnik powoda (...) niestandaryzowany Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Wierzytelności z siedzibą w W. wniósł pozew w postępowaniu upominawczym przeciwko pozwanemu A. K. domagając się zapłaty na rzecz powoda kwoty 5175,29 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie poczynając od dnia 22.02.2024 roku do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powoda wskazał, że wierzytelność dochodzona pozwem wynika z braku spłaty przez pozwanego umowy kredytu zaciągniętego w dniu 08.12.2022 roku. W związku z nienależytym wykonywaniem przez pozwanego zobowiązania poprzez brak terminowego regulowania wpłat, skutkującym naruszeniem warunków przedmiotowej umowy, została ona wypowiedziana ze skutkiem na dzień 02.06.2023 roku. Na dochodzoną pozwem należność składają się: niespłacony kapitał w kwocie 2500 zł, niespłacone odsetki umowne 153,90 zł i karne w kwocie 114,67 zł oraz 306,85 zł tytułem odsetek od kwoty niespłaconego kapitału do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu, a także kwota 2099,87 zł tytułem opłaty prowizyjnej za udzielenie pożyczki.

Zarządzeniem z dnia 25 czerwca 2024 roku w sprawie I Nc 271/24 sąd stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w przedmiotowym postepowaniu i przekazał sprawę do postępowania zwykłego.

(zarządzenie k. 151 akt).

Pełnomocnik pozwanego A. K. w odpowiedzi na pozew ( k. 156-161 akt).wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu zakwestionowano wykazanie roszczenia co do zasady i wysokości, skuteczność postanowień umowy pożyczki dotyczących prowizji , sprzeczność z prawem w zakresie naliczenia odsetek. Zdaniem pozwanego zaistniały zdarzenia skutkujące skorzystanie przez pozwanego z sankcji kredytu darmowego.

W odpowiedzi na odpowiedź na pozew (k. 168-174 akt) powód podtrzymał stanowisko zawarte w pozwie.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 8 grudnia 2022 roku pozwany A. K. zawarł z (...) S. A. z siedzibą w W. Umowę pożyczki nr (...) za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Na jej podstawie pożyczkodawca udzielił pozwanemu pożyczki w kwocie 2500 zł. Klientowi miała być wypłacona kwota pożyczki pomniejszona o 500 zł za jednorazową opłatę za dobrowolny pakiet medyczny. Pożyczka udzielona została na okres 36 miesięcy, a prowizja wynosiła 2100 zł., roczna stopa oprocentowania 20,50 %. Całkowita kwota do spłaty wynosiła 10319,27 zł, a całkowity koszt pożyczki został określony na kwotę 5488,87 zł. Umowa nie precyzowała czego dotyczy i na czym polega pakiet medyczny.

(Dowód: umowa wraz z harmonogramem spłat i załącznikami k. 69-87)

Po uruchomieniu kredytu pozwany otrzymał przelew kwoty 2000 zł na wskazane konto.

(Dowód: polecenie przelewu k. 90 akt).

Pozwany nie dokonywał spłacania pożyczki i powód wzywał go do uiszczenia zaległych rat wyznaczając termin spłaty do 26.04.23 r.

(Dowód: wezwanie do zapłaty k. 94-95 akt).

Wobec braku reakcji pozwanego na wezwania, w skierowanym do pozwanego piśmie z dnia 02.06.23 r. powód wypowiedział umowę i wezwał do zapłaty, podając, iż pozwany zalega ze spłatą rat i jej zadłużenie na dzień wypowiedzenia wynosi 4759,37 zł.

(Dowód: wypowiedzenie k.89 akt).

` Do spłacenia przez pozwanego pozostała łączna kwota 5175,29 zł, w tym 2500 zł tytułem kapitału, 2099,87 opłat i prowizji oraz suma niespłaconych odsetek za opóźnienie i karnych.

(Dowód: umowa wraz z harmonogramem spłat j. w.).

Pożyczkodawca na podstawie umowy o przelew wierzytelności w ramach transakcji sekurytyzacji z dnia 25.09.2023 roku, nabył wierzytelność wobec pozwanego z prawem naliczania odsetek.

(Dowód: wyciąg z funduszy inwestycyjnych, umowa przelewu wraz z załącznikami k. 14-52 akt).

Pismem z dnia 30.10.2023 roku pozwany został zawiadomiony o przelaniu jego wierzytelności na rzecz powoda.

(Dowód: pismo k. 53 akt).

Ustaleń stanu faktycznego w niniejszej sprawie sąd dokonał w oparciu o przedłożone przez stronę powodową dokumenty, a w szczególności: umowy pożyczki i umowy przelewu wierzytelności wraz z załączonym pełnomocnictwami oraz odpisu KRS oraz wezwań do zapłaty i wypowiedzenia umowy pożyczkowej.

Powód zdaniem sądu wykazał istnienie zobowiązania wobec pozwanego, jego wysokość oraz prawidłowe umocowanie osób uprawnionych do działania w imieniu banku.

Pozwany zaciągnął u poprzednika powoda kredyt gotówkowy na zasadach określonych w umowie, a następnie go nie spłacił, czym naruszył warunki umowy. Dokumenty przedłożone przez stronę powodową, wymienione powyżej, których autentyczność nie budziła wątpliwości. sąd uznał je za wiarygodne i przyjął jako podstawę ustaleń w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z brzmieniem art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 128, ze zm) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu – art. 78 powołanej ustawy. Ponieważ pozwana jest konsumentem, zaś kredytodawca przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie udzielania kredytów i przy zawieraniu umów posługuje się wzorcami umownymi, dlatego zastosowanie w niniejszej sprawie mają również przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (t. j. Dz.U. z 2016r., poz. 1528 ze zm.). Przepis art. 3 ust. 1 tej ustawy wskazuje, że przez umowę o kredyt konsumencki należy rozumieć umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi.

Zgodnie z treścią art. 353 ^{1 .} k.c. strony zawierając umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Przepisem ograniczającym swobodę umów jest między innymi art. 385 ¹ k. c. który chroni konsumenta w relacjach z przedsiębiorcą - profesjonalistą w danej dziedzinie. Zgodnie z jego zapisem, postanowienia umowy zawartej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nieuzgodnione indywidualnie są zaś te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (art. 385 ¹ § 3 k.c.).

Niedozwolonymi klauzulami umownymi będą więc takie zapisy, które w sposób nieuczciwy kształtują prawa i obowiązki stron umowy, prowadzą do naruszenia stanu równowagi kontraktowej pomiędzy stronami.

Wracając na grunt przedmiotowej sprawy za niedozwolone klauzule umowne należało uznać w ocenie sądu, postanowienia umowy pożyczki w zakresie części kosztów prowizji i opłaty za udzielenie kredytu. Koszty t określone zostały na kwotę 2100 zł, a więc były wyższe niż wysokość pożyczki przekazanej pozwanemu. Taka wysokość kosztów co do zasady jest sprzeczna z dobrymi obyczajami obowiązującymi w stosunkach między konsumentem a przedsiębiorcą i rażąco narusza interesy pozwanego, stanowiąc jednocześnie dodatkowy, niczym nieuzasadniony dochód powoda.

Zgodnie z art. 36 a ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim w brzmieniu obowiązującym w chwili zawarcia umowy pożyczki maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu ( (...)) oblicza się według wzoru: (...) ≤ (K x 25 %) + (K x n/R x 30 %), gdzie K oznacza całkowitą kwotę kredytu, n – okres spłaty wyrażony w dniach, zaś R – liczbę dni w roku. Jednocześnie zgodnie z tym przepisem pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu. Na gruncie przedmiotowej sprawy naliczona przez powoda prowizja formalnie mieści się w granicach zakreślonych przez treść art. 36 a wspomnianej ustawy. Niemniej jednak wymaga podkreślenia, że wskazana przez ustawodawcę wysokość kosztów to wysokość maksymalna. Nie są to koszty, które automatycznie należą się każdemu pożyczkodawcy. Aby może było naliczyć je w tej wysokości pożyczkodawca musi wskazać, że faktycznie je poniósł, musi uzasadnić ich wysokość.

W niniejszej sprawie pożyczkodawca naliczył prowizje i dodatkowo opłatę za dobrowolny pakiet medyczny, z którego korzystanie nie zostało w umowie sprecyzowane. Sama prowizja za udzielenie pożyczki opiewała na 2100 zł. Z umowy nie wynika żaden powód naliczenia tak wysokich kosztów. Bez wątpienia poprzednik powoda miał prawo do zastrzeżenia w umowie prowizji na swoją rzecz – oprócz odsetek. O ile uprawnienie do obciążenia pożyczkobiorcy prowizją wynika wprost ze wspomnianej ustawy o kredycie konsumenckim, o tyle wysokość tej prowizji powinna mieścić się w rozsądnych granicach. W ocenie sądu maksymalna wysokość prowizji oraz dodatkowych kosztów w niniejszej sprawie nie powinna przekraczać jednak kwoty około 50 % sumy pożyczki faktycznie wypłaconej pozwanemu - czyli w niniejszej sprawie, stanowić kwotę 1000 zł. Pozwanemu natomiast naliczono prowizję w wysokości powyżej przekazanej faktycznie kwoty pożyczki tj. 2100 zł , a więc zgodnie ze zdaniem sądu, o 1100 zł nadmiarowo.

Mając na uwadze powyższe, sąd stojąc na stanowisku, iż zapisy umowy kredytu co do części prowizji ponad kwotę 1000 zł nie wiązały pozwanego jako niedozwolone klauzule umowne, a więc nie jest on zobowiązany do zapłaty należności tej kwocie. Należało zatem zasądzić na rzecz powoda kwotę 4075,29 zł ( (...),29-1100 zł). W pozostałym zakresie roszczenie powoda podlegało oddaleniu.

Odnośnie oświadczenia pozwanego o kredycie darmowym w następstwie poczynionych ustaleń faktycznych należało uznać, że umowa zawierała wszystkie elementy wymagane w art. 30 ustawy o kredycie konsumenckim i spełniała również wymogi informacyjne określone w art. 54 pkt 15 tej ustawy. Norma ta nakłada na pożyczkodawcę obowiązek udzielania jedynie takich danych, które pozwalają konsumentowi skorzystać ze swoich uprawnień. Nawet gdyby przyjąć rygorystyczną wykładnię, to oświadczenie pozwanego o kredycie darmowym zgłoszone zostało na etapie zaprzestania wywiązywania się ze zobowiązania, a nadto wyłącznie w celu poszukiwania sposobu na uchylenie się do skutków długu. Wysokość udzielonego kredytu pozostawała bezsporna, toteż fakt przeznaczenia jego części na cele konsumpcyjne bądź na pokrycie kosztów kredytu nie mogło wpłynąć na możliwość jego oprocentowania w całości . Z treści umowy nie wynika , aby powód naruszył przepisy o kredycie konsumenckim co do wprowadzenia w błąd kredytobiorcy odnośnie wysokości odsetek umownych i sposobu ich naliczania. Z umowy wynika jednoznacznie jaka kwota kredytu została pozwanemu udzielona, jakie były okresy , warunki i procedury zmiany stopy procentowej, (...), jaka była podstawa ich naliczania oraz całkowita kwota do zapłaty i wszystkie założenia przyjęte do jej obliczenia.

O kosztach procesu sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu tj. art. 100 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Powód wygrał proces w 79%. Na poniesione koszty w łącznej kwocie 2117 zł złożyła się opłata sądowa 300 zł, oraz koszty zastępstwa w kwocie 1800 zł wraz z opłatą skarbową 17 zł. Pozwany poniósł koszty zastępstwa procesowego w analogicznej wysokości. Zgodnie z wynikiem rozstrzygnięcia zasądzono zatem wynikającą z powyższego rozliczenia różnicę tych kosztów w wysokości 1290,86 zł.

Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.

sędzia Wioletta Bąkiewicz-Jakubowska