Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Golubiu-Dobrzyniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 sierpnia 2024 roku

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Wioletta Bąkiewicz-Jakubowska

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Malinowska-Sobotka

po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2024 r. w Golubiu-D.

sprawy z powództwa (...) (...) z siedzibą w L.

przeciwko A. K.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanej A. K. na rzecz powoda (...) (...). z siedzibą w L. kwotę 23899,79 zł (dwadzieścia trzy tysiące osiemset dziewięćdziesiąt dziewięć złotych siedemdziesiąt dziewięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2024 roku do dnia zapłaty.

2.  Zasądza od pozwanej A. K. na rzecz powoda (...) ((...) z siedzibą w L. kwotę 4812 zł (cztery tysiące osiemset dwanaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie poczynając od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia

Sygn. akt I C 125/24

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powoda (...) (...). z siedzibą wL. wniósł pozew przeciwko A. K. o zapłatę kwoty 23.899 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty i kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazał, że przedmiotowe roszczenie wynika z zawarcia przez pozwaną umowy pożyczki z poprzednikiem prawnym powoda (...) sp. z o.o. Pozwana zaprzestała spłaty zadłużenia i powstała zaległość dochodzona pozwem.

Pozwana A. K. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu, ewentualnie rozłożenie świadczenia na raty. Strona pozwana w uzasadnieniu podniosła, iż dochodzone przez pozwanego roszczenie wynika z pożyczki, którą pozwana zaciągnęła na rzecz osoby trzeciej, a stan jej zadłużenia i problemy zdrowotne nie pozwalają na spłatę (odpowiedz na pozew – k. 30-33).

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 24 listopada 2022 roku pozwana A. K. zawarła z powodem (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę kredytu konsumenckiego nr (...). Zgodnie z treścią umowy pożyczkodawca udzielił pozwanej pożyczki na następujących warunkach:

- całkowita kwota zaciągniętego kredytu– 24.140 zł,

- prowizja – 7.140 zł,

-całkowity koszt kredytu – 18.803,12 zł

- całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta – 35803,12 zł.

- (...) 40,37%

Całkowitą kwotę pożyczki stanowiła kredyt w kwocie 24.140 zł wraz z kredytowaną prowizją. Kredyt miał być spłacony przez pozwaną spłacić w 60 miesięcznych ratach po 596,70 złotych. Umowę zawarto w siedziba pośrednika kredytowego.

(Dowód: umowa pożyczki z załącznikami – k. 5-9, potwierdzeniu wypłaty kredytu k. 10 akt).

Pozwana zaprzestała uiszczać raty pożyczki, gdyż osoba dla której przekazała pieniądze z pożyczki zaprzestała regulować zobowiązania i wyjechała za granicę. Pozwana znajduje się w trudnej sytuacji życiowej i majątkowej. Uległa wypadkowi, nie może pracować i utrzymuje się z renty socjalnej w kwocie 1640 zł. Za granicą zmarł jej mąż i jest na wypowiedzeniu mieszkania. Ma dzieci, które są usamodzielnione, ale nie są w stanie jej pomagać finansowo.

(Dowód: zeznania pozwanej nagranie 00:03:00-00:09:21 k. 58 akt).

Wobec naruszenia warunków umowy kredytowej i zaprzestania spłat, pożyczkodawca pismem z dnia 7 września 2023 roku dokonał wypowiedzenia przedmiotowej umowy,

Dnia 4 kwietnia 2023 kredytodawca zawarł z powodem umowę ramową cyklicznego przelewu wierzytelności na podstawie której cedent zobowiązał się do cyklicznego przelewu wierzytelności na rzecz powoda. Aktem cesji z dnia 3 listopada 2023 roku cedent zobowiązał się przelać na rzecz powoda pakiet wierzytelności, w tym m. in. wierzytelność wynikającą z przedmiotowej umowy kredytu zawartej z pozwanej.

(Dowód: ramowa umowa przelewu wierzytelności wraz z załącznikami i pełnomocnictwami – k. 12-18).

Pismem z dnia 16 listopada 2023 roku powód zawiadomił A. K. o przeniesieniu wierzytelności i wezwał ją do zapłaty zadłużenia.

(Dowód: zawiadomienie k. 19 akt, wezwanie k. 21 akt).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 509 § 1 kc wierzyciel ma prawo przeniesienia wierzytelności na osobę trzecią bez zgody dłużnika. Powód wykazał, że na podstawie dokonanej umowy cesji posiada legitymację czynną do dochodzenia przedmiotowej wierzytelności. Umowa pożyczki została podpisana przez pozwaną oraz dołączono potwierdzenie dokonania na jej rzecz przelewu kwoty pożyczki przez pożyczkodawcę. Pozwana została poinformowana o dokonanej cesji wierzytelności wynikającej z umowy i wezwana do zapłaty.

Zgodnie z art. 720 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Ponieważ pozwana jest konsumentem, zaś pożyczkodawca przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych i przy zawieraniu umów posługuje się wzorcami umownymi, dlatego zastosowanie w niniejszej sprawie mają równie przepisy ustawy z 12.05.2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j.: Dz.U. z 2016r., poz. 1528 ze zm.).

Art. 3 ust. 1 tej powołanej ustawy wskazuje, że przez umowę o kredyt konsumencki należy rozumieć umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy).

Zgodnie z treścią art 3531 kc , strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Przepisem ograniczającym swobodę umów jest między innymi art. 385 1 k.c, który chroni konsumenta w relacjach z przedsiębiorcą - profesjonalistą w danej dziedzinie. Zgodnie z jego treścią, postanowienia umowy zawartej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Powyższe nie dotyczy tylko postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Nieuzgodnione indywidualnie są zaś te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przyjętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

Niedozwolonymi klauzulami umownymi będą więc takie zapisy, które w sposób nieuczciwy kształtują prawa i obowiązki stron umowy, prowadzą do naruszenia stanu równowagi kontraktowej pomiędzy stronami. gdy postanowienia umowne kształtują rozkład praw i obowiązków w sposób, który nie zostałby zaakceptowany przez strony w toku uczciwie prowadzonych negocjacji.

Zgodnie z art. 36 a ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim w brzmieniu obowiązującym w chwili zawarcia umowy pożyczki maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu ( (...)) oblicza się według wzoru: (...) ≤ (K x 25 %) + (K x n/R x 30 %), gdzie K oznacza całkowitą kwotę kredytu, n – okres spłaty wyrażony w dniach, zaś R – liczbę dni w roku. Jednocześnie zgodnie z tym przepisem pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu. Na gruncie przedmiotowej sprawy naliczona przez poprzednika powoda prowizja mieści się w granicach zakreślonych przez treść art. 36 a wspomnianej ustawy. Wskazana przez ustawodawcę wysokość kosztów to wysokość maksymalna, nie są to koszty, które automatycznie należą się każdemu pożyczkodawcy. Aby można było naliczyć je w tej wysokości pożyczkodawca musi wskazać, że faktycznie je poniósł, musi uzasadnić ich wysokość.

W przedmiotowej sprawie prowizja została ustalona na kwotę 7140 zł. i nie jest zdaniem sądu wygórowana. Bez wątpienia pożyczkodawca miał prawo do zastrzeżenia w umowie prowizji na swoją rzecz oprócz odsetek od kapitału pożyczki. Wysokość pozaodsetkowych kosztów przedmiotowej pożyczki mieści się w rozsądnych granicach, a pozwana gdyby zaciągnęła pożyczkę w banku również byłaby zobowiązana do zapłaty takich kosztów.

Z tych względów powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o rozłożenie świadczenia na raty.

W myśl art. 320 Kpc w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Przepis ten upoważnia sąd orzekający do wzięcia pod rozwagę przy wydawaniu wyroku, czy jego orzeczenie będzie mogło być wykonane bez potrzeby przeprowadzania egzekucji, zwłaszcza czy pozwany będzie w stanie spełnić zasądzone świadczenie jednorazowo. Przesłanką zastosowania tego przepisu jest ustalenie, że w danej sprawie zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony; decydują o tym okoliczności konkretnej sprawy. W zasadzie chodzi o okoliczności dotyczące pozwanego dłużnika, jego sytuację osobistą, majątkową, finansową, rodzinną, które powodują, że nierealne jest spełnienie przez niego od razu i w pełnej wysokości zasądzonego świadczenia. Przyjmuje się, że np. za zastosowaniem omawianego przepisu przemawia sytuacja, w której pozwany uznaje powództwo i podnosi, że nieuregulowanie długu jest spowodowane wyłącznie jego złą sytuacją majątkową (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2015 roku, II CSK 409/14, Legalis nr 1231752). Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty jest możliwe tylko "w szczególnie uzasadnionych wypadkach". Takie wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe, byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby go na niepowetowane szkody (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 grudnia 2016 roku, I ACa 1978/15, Legalis nr 1576863).

Oceniając sytuację pozwanej, sąd zważył, że w istocie jest ona bardzo trudna. Niemniej zdaniem sądu w niniejszej sprawie nie było podstaw do uwzględnienia wniosku pozwanej. Przesłanką do rozłożenia świadczenia na raty jest bowiem pozytywna prognoza odnośnie spłaty. Celem uregulowania z art. 320 kpc jest zapewnienie dłużnikowi możliwości spłaty zadłużenia. Pozwana, wnosząc o rozłożenie świadczenia na raty, nie była w stanie zadeklarować jaką realnie kwotę mogłaby uiszczać na spłatę zobowiązania. Jednocześnie podała, że jest zadłużona na kwotę 70.000 zł w różnych instytucjach, a jej zasiłek miesięczny wynosi 1640 zł. Sąd zważył, iż taka sytuacja materialna pozwanej w żadnym stopniu nie gwarantuje, że będzie ona w stanie spłacać raty w jakiejkolwiek wysokości. Pozwana utrzymuje się z renty socjalnej, w wyniku wypadku nie może podjąć pracy i musi znaleźć mieszanie, gdyż wypowiedziano jej umowę . W tym stanie rzeczy sąd nie uwzględnił wniosku pozwanej. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty w jakiejkolwiek nawet minimalnej wysokości wydaje się być kwotą realnie niemożliwą do udźwignięcia dla pozwanej, a rozłożenie spłat na np. kilkadziesiąt złotych miesięcznie prowadziłoby do jawnego pokrzywdzenia powoda.

O obowiązku zwrotu kosztów procesu sąd orzekł na podstawie art. 98 §1 i 3 kpc. . Powód poniósł łącznie 4812 zł tytułem kosztów procesu, które obejmowały: koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3600 zł, opłatę od pozwu w kwocie 1195 zł i opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.

sędzia Wioletta Bąkiewicz-Jakubowska