Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Golubiu-Dobrzyniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 kwietnia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Wioletta Bąkiewicz-Jakubowska

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Malinowska

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2023 r. w G.

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko R. D.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego R. D. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 10.203,31 zł (dziesięć tysięcy dwieście trzy złote trzydzieści jeden groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie poczynając od 17 września 2022 roku do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza od pozwanego R. D. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 4.367,00 zł (cztery tysiące trzysta sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

sędzia

Wioletta Bąkiewicz-Jakubowska

Sygn. akt I C 276/22

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powoda (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko pozwanemu R. D., domagając się zapłaty na rzecz powoda kwoty 10203,31 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie liczonymi od dnia 17 września 2022 roku do dnia zapłaty. Ponadto wniósł również o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik wskazał, że pozwany zobowiązał się poprzez podpisanie weksla w dniu 22 grudnia 2020 roku do zapłaty w dniu 16 września 2022 roku kwoty wskazanej na wekslu. Z tego względu powód wezwał pozwanego wykupu weksla, czego pozwany nie uczynił. Do pozwu załączono oryginał weksla.

Zarządzeniem z dnia 28 grudnia 2022 roku, sygn. I Nc 640/22 stwierdzono brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, sprawa została zarejestrowana w repertorium C.

Pełnomocnik pozwanego w odpowiedzi na pozew (k. 19-22 akt0 wniósł o oddalenie powództwa i zwrot kosztów procesu oraz przedłożył oświadczenie pozwanego o kredycie darmowym. W uzasadnieniu wskazał, że powinny być naliczane odsetki ustawowe, a nie umowne gdyż zobowiązanie pozwanego miało charakter zobowiązania wekslowego, podniósł, również, że wezwanie do zapłaty miało kwotę niższą niż kwota na wekslu.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwany R. D. w dniu 21 grudnia 2021 roku zawarł z (...) S.A. w formie pisemnej umowę pożyczki gotówkowej nr (...). Całkowita kwota pożyczki wynosiła 15.708 zł. Całkowita kwota do zapłaty z tytułu umowy wynosiła 17.640 zł. Pozwany zobowiązał się ją spłacić w 40 ratach w wysokości po 441 zł każda zgodnie z harmonogramem. Zgodnie z punk 1.4 w umowy w związku z udzieleniem pożyczki pożyczkobiorca był zobowiązany ponieść koszt obejmujący wyłącznie odsetki umowne. Całkowity koszt pożyczki wynosił 1932 zł, rzeczywista stopa oprocentowania wynosiła 7,60%, a całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę 17640 zł. Ponadto ustalono, iż w przypadku opóźnienia w płatności kwoty równej jednej racie przekroczy trzydzieści dni, pożyczkodawca ma prawo wypowiedzieć umowę po uprzednim wezwaniu do zapłaty w terminie 7 dni.

Dowód: umowa pożyczki gotówkowej z harmonogramem spłaty – k. 4-7

Dla zabezpieczenia zwrotu pożyczki pozwany podpisała weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową, na mocy której upoważnił pożyczkodawcę do wypełnienia weksla poprzez wpisanie domicylu oraz sumy odpowiadającej jej zadłużeniu wynikającemu z umowy pożyczki łącznie z faktycznie poniesionymi przez pożyczkodawcę kosztami postępowania sądowego i egzekucyjnego. Zastrzeżono jednocześnie, iż pożyczkodawca ma prawo uzupełnić weksel i dochodzić na tej podstawie zobowiązania, między innymi, gdy opóźnienie płatności kwoty równej jednej racie przekroczy 30 dni, po uprzednim wezwaniu do zapłaty należności w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania.

Dowód: deklaracja wekslowa – k.10, weksel – k. 8.

Pismem z dnia 18 sierpnia 2022 r. powód wypowiedział pozwanemu umowę pożyczki, zawiadamiając, że zgodnie z warunkami umowy wypełnił weksel . Pozwany został zarazem pouczony, że brak wpłaty powyższej sumy w terminie 30 dni spowoduje, że sprawa zostanie skierowana na drogę sądową., a dług na dzień sporządzenia pisma wynosi 10.203,31 zł i składa się na niego kwota niespłaconej pożyczki w wysokości 10.143 zł oraz umowne odsetki z tytułu braku spłaty za każdy dzień zwłoki w kwocie 60,31 zł. Podano również, że po upływie 30 dni powód zgodnie z warunkami umowy rozpocznie naliczanie odsetek umownych, których będzie dochodzić przed sądem.

Dowód: wypowiedzenie umowy pożyczki wraz z wezwaniem do wykupu weksla– k. 9.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 720 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Ponieważ pozwana jest konsumentem, zaś pożyczkodawca przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych i przy zawieraniu umów posługuje się wzorcami umownymi, dlatego zastosowanie w niniejszej sprawie mają również przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (t. j.: Dz.U. z 2016r., poz. 1528 ze zm.).

Art. 3 ust. 1 tej powołanej ustawy wskazuje, że przez umowę o kredyt konsumencki należy rozumieć umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy).

Zgodnie z treścią art. 353 ¹ k. c. , strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Przepisem ograniczającym swobodę umów jest między innymi art. 385 ¹ k. .c., który chroni konsumenta w relacjach z przedsiębiorcą - profesjonalistą w danej dziedzinie. Zgodnie z jego treścią, postanowienia umowy zawartej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Powyższe nie dotyczy tylko postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Nieuzgodnione indywidualnie są zaś te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (art. 385 ¹ § 3 k. c.).

Niedozwolonymi klauzulami umownymi będą więc takie zapisy, które w sposób nieuczciwy kształtują prawa i obowiązki stron umowy, prowadzą do naruszenia stanu równowagi kontraktowej pomiędzy stronami. W wyroku z 14 marca 2013 r. (C-415/11, A. przeciwko C. d'E. de C.) Trybunał Sprawiedliwości UE wskazał, że o sprzeczności z zasadami dobrej wiary, które na gruncie prawa europejskiego stanowią odpowiednik „dobrych obyczajów”, można mówić wtedy, gdy postanowienia umowne kształtują rozkład praw i obowiązków w sposób, który nie zostałby zaakceptowany przez strony w toku uczciwie prowadzonych negocjacji.

W przedmiotowej sprawie w związku z udzieleniem pożyczki pożyczkobiorca był zobowiązany ponieść koszt obejmujący wyłącznie odsetki umowne. W związku z powyższym zgodnie z ustawą z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim oraz ustawą z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dz. U. poz. 374 z późn. zm. ) pożyczkodawca wskazał w umowie całkowity koszt pożyczki wynoszący 1932 zł. Koszty te zostały uwzględnione w harmonogramie spłat stanowiącym załącznik nr 1 umowy. W harmonogramie rozpisane zostały kwoty i terminy spłat każdej z 40 rat z rozbiciem na pożyczkę i należne odsetki, a sposób ich wyliczenia nie budzi zastrzeżeń sądu. Oświadczenie pozwanego o kredycie darmowym w którym zarzucono nieprawidłowe wyliczenie odsetek i wysokość (...), nie można uznać za skuteczne. Powód spełnił obowiązek wynikający z art. 30 ust 1 pkt 15 u. k. k. Wykładnia tej normy prawnej uzasadnia uznanie, że konsumentowi należy udzielać takich informacji, które są użyteczne i mają dla niego znaczenie w wymiarze praktycznym, a nie czysto doktrynalnym. Analiza treści umowy prowadzi do wniosku, że zawiera ona wszelkie wymagane przez u. k. k. postanowienia. Biorąc pod uwagę wysokość kosztów od udzielonej pożyczki nie można ich uznać za nadmierne, stanowiące niedozwolone klauzule umowne. Zaakcentować przy tym należy, że wzorzec umowy jest w tym zakresie wystarczająco jasny. Precyzyjność zapisów, jego zrozumiałość w zakresie obliczania wysokości rat w załączonym harmonogramem dla przeciętnego konsumenta nie powinna pozostawiać żadnych wątpliwości. Podkreślić należy, że nie powinno być tak, że konsument działając z pełną świadomością podejmowanych decyzji oraz mając pełne rozeznanie swej sytuacji majątkowej oraz wysokość zaciągniętego zobowiązania zawiera umowę z przedsiębiorcą, zaś w przypadku popadnięcia w problemy finansowe stwierdza, że zawiera ona klauzule abuzywne.

Z powyższych względów należało zasądzić dochodzoną kwotę 10.231,31 zł.

W odniesieniu do żądania odsetek w przedmiotowej sprawie wskazać należy, że zasadnym było zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie.

Zgodnie z art. 5 prawa wekslowego w wekslu, płatnym za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu, może wystawca zastrzec oprocentowanie sumy wekslowej. Stopa odsetek powinna być określona w wekslu, w braku jej określenia zastrzeżenie oprocentowania uważa się za nienapisane. Odsetki biegną od daty wystawienia wekslu, jeżeli nie wskazano innej daty. Weksel jest ważny, ale tylko na sumę oznaczoną jako kapitał.

Artykuł 5 prawa wekslowego nie dotyczy odsetek za zwłokę w zapłacie weksla (art. 48 i 49 prawa wekslowego). Są to odsetki ustawowe, których źródłem jest przepis prawa wekslowego. Wysokość roszczeń, jakich może żądać posiadacz weksla, czyli sumę regresową, określa art. 48 prawa wekslowego. Posiadacz weksla może żądać od zwrotnie zobowiązanego:

a) nieprzyjętej lub niezapłaconej sumy wekslowej wraz z odsetkami od niej, jeżeli je zastrzeżono zgodnie z postanowieniami art. 5 prawa wekslowego,

b) odsetek w wysokości 6%, a przy wekslach wystawionych i płatnych w Polsce odsetek ustawowych od dnia płatności,

c) kosztów protestu, dokonanych zawiadomień, tudzież innych kosztów,

d) prowizji komisowej wynoszącej w braku odmiennej umowy (...)/6 % od sumy wekslowej.

Jeżeli na wekslu płatnym za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu zastrzeżono oprocentowanie sumy wekslowej (art. 5 prawa wekslowego), wierzyciel może żądać zapłaty tych odsetek, pod warunkiem że stopa odsetek została określona na wekslu. Nie może dochodzić zapłaty odsetek umownych niewyrażonych na wekslu, nawet gdy obowiązek uiszczenia odsetek wynika z zawartej przez strony umowy (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 1929 r., I 459/29, Orz. SN 1929, poz. 168).

W niniejszej sprawie powód przedłożył weksel, na którym brak jest zastrzeżeń odnośnie odsetek. W tej sytuacji powodowi przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia następnego po dniu płatności, który w wekslu został określony na 16 września 2022 r. Mając powyższe na uwadze sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 17 września 2022 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie żądanie w zakresie odsetek umownych z powyższych względów należało oddalić.

O obowiązku zwrotu kosztów procesu sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 §1 i §3 k.p.c. . Koszty te należne powodowi obejmowały: koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł, opłatę od pozwu w kwocie 750 zł i opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. W tym stanie rzeczy powodowi należał się zwrot kosztów od pozwanego w kwocie 4367 zł

sędzia Wioletta Bąkiewicz-Jakubowska